สัณฐานวิทยาของใบ (Morphology of Leaf)

ชนิดของใบ (Leaf Type)

 

             
ใบเดี่ยว (simple leaf)
 
ใบประกอบ
(compound leaf) (1)
 
ใบประกอบ
(compound leaf) (2)
 
ใบประกอบแบบนิ้วมือ
         
                       
                   
 ใบประกอบแบบขนนก (1)
  ใบประกอบแบบขนนก (2)                  

 
 
       
ใบประกอบแบบนิ้วมือมี 3
ใบย่อย (trifoliate)
  
ใบประกอบแบบนิ้วมือมี 5 ใบย่อย (quinquefoliate)
  
ใบประกอบแบบขนนกมี 3
ใบย่อย (trifoliolate)
 
ใบประกอบแบบขนนกชั้นเดียว
ปลายคี่ (odd-pinnate)
 
ใบประกอบแบบขนนกชั้นเดียว
ปลายคู่ (even-pinnate)
    
                     
 
             
ใบประกอบแบบขนนกสองชั้น
(bipinnate) (1)
 
ใบประกอบแบบขนนกสองชั้น
(bipinnate) (2)
 
ใบประกอบแบบขนนกสามชั้น
(tripinnate)
  
 
  
 
    

การเรียงตัวของใบ (Leaf Arrangement)

           
ใบเรียงสลับ (alternate)
  
ใบเรียงสลับระนาบเดียว
(alternate distichous)
 
ใบเรียงเวียนสลับ (spiral)
  
ใบเรียงเป็นวงรอบ (whorl)
 
ใบเรียงตรงข้าม (opposite)
    
                     
 
 
           
ใบเรียงตรงข้ามสลับตั้งฉาก
(opposite decussate)
  
ใบเรียงเวียนสลับเป็นกระจุก
ที่ปลายยอด
  
ใบเรียงแบบซ้อนหุ้ม
(equitant)
            

ลักษณะรูปใบ (Leaf Shape)

     
     
ใบรูปวงกลม (orbicular)
 
ใบรูป oval
 
ใบรูปไข่ (ovate)
 
ใบรูปไข่กลับ (obovate)
 
ใบรูปแถบ (linear)
   
                     
     
       
ใบรูปใบหอก (lanceolate)
  
ใบรูปใบหอกกลับ
(oblanceolate)
  
ใบรูปสีี่เหลี่ยมข้าวหลามตัด
(rhombic)
      
   
                     
 
 
 
       
ใบรูปหัวใจ (cordate)
 
ใบรูปรี (elliptic)
 
ใบรูปขอบขนาน (oblong)
 
       

การจัดระเบียบของเส้นใบ (Leaf Venation)

     
     
เส้นใบร่างแหแบบขนนก
(pinnately netted venation)
 
palmately netted venation-
divergence
  
palmately netted venation-
convergence
  
เส้นใบขนานแบบขนนก
(pinnately paralleled venation)
 
palmately paralleled venation- divergence
   
                     
 
               
palmately paralleled venation- convergence
  
เส้นใบขนาน
(paralleled venation)
                

ขอบใบ (Leaf Margin)

           
ขอบใบหยักมน (crenate)
 
ขอบใบจักฟันเลื่อย
(serrate)
  
ขอบใบจักฟันเลื่อยซ้อน
(double serrate)
 
ขอบใบมีหนามอ่อน
  
spinose serrate
   
                     
 
               
ขอบใบเรียบ (entire)
  
ขอบใบเป็นคลื่น (undulate)
               

ปลายใบ (Leaf Apex)

           
ปลายใบเป็นติ่งแหลม
(cuspidate)
  
ปลายใบเว้าบุ๋ม (retuse)
 
ปลายใบหยักลึกเป็น 2 พู
 
ใบหยักเป็น 5 แฉก
 
ปลายใบแยกเป็นแฉกลึก
    
                     
 
 
           
ปลายใบเรียวแหลม
(acuminate)
  
ปลายใบแหลม (acute)
 
ปลายใบยาวคล้ายหาง
(caudate)
            

โคนใบ (Leaf Base)

           
โคนใบสอบเรียว (attenuate)
 
โคนใบรูปลิ่ม (cuneate)
  
โคนใบมน (obtuse)
  
โคนใบรูปหัวใจ (cordate)
  
โคนใบรูปติ่งหู (auriculate)
   
                     
     
       
โคนใบเฉียงหรือเบี้ยว
(oblique)
  
โคนใบกว้าง (round)
 
โคนใบเว้าลึก
  
โคนใบแบบก้นปิด (peltate)
       

ใบที่เปลี่ยนแปลงลักษณะไปจากเดิม
เพื่อทำหน้าที่อย่างเหมาะสม (Modified Leaves)

     
scale leaf (1)
scale leaf (2)
storage leaf
bract or floral leaf
flower pot leaf (1)
     
flower pot leaf (2)
leaf spine
leaf tendril
reproductive leaf (1) reproductive leaf (2)

หูใบ (Stipule)

           
มีหูใบ (stipule)
  
free lateral stipule
  
foliaceous stipule
  
interpetiolar stipule (1)
 
interpetiolar stipule (2)
   
                     
   

 

           
หูใบเปลี่ยนเป็นหนาม
  
ochreate stipule
 
lateral adnate stipule
           

ลักษณะอื่นๆ

       
   
มีก้านใบ (petiolate leaf)
  
ไม่มีก้านใบ (sessile leaf)
  
ใบย่อยปฐมภูมิ 1 คู่
 
เส้นกลางใบชัดเจน
  
ไม่เห็นเส้นกลางใบ
    
                     
 
 
 
     
ก้านใบแผ่เป็นกาบ
  
ก้านใบและก้านดอก
มีหนามสั้นๆ
  
เส้นใบชัดเจน
  
เส้นใบไม่ชัดเจน
  
ใบย่อยปฐมภูมิีีมากกว่า 1 คู่