วิถีไกลโคลิซีสและวัฏจักรเครบส์เชื่อมโยงวิถีเมแทบอลิซึมอื่นๆ |
||
กระบวนการหายใจระดับเซลล์นอกจากการทำหน้าที่เป็นกระบวนการสลาย (catabolism) ที่ให้พลังงานในรูปของ ATP แล้ว ยังให้สารตัวกลางที่สำคัญเพื่อนำไปใช้ ในการสังเคราะห์สารอื่นๆ ที่จำเป็นต่อร่างกายโดยกระบวนการสังเคราะห์ (anabolism) นอกจากนี้กระบวนการหายใจยังเป็นจุดเชื่อมโยงของกระบวนการสลายสารอื่นๆ อีกด้วย |
||
|
||
อาหารบริโภคประจำวันของเราประกอบด้วยไขมัน
โปรตีน น้ำตาลซูโครส (น้ำตาลจาก ต้นอ้อย) และแป้ง อาหารเหล่านี้สามารถเข้าสู่วิถีไกลโคลิซีสได้ทั้งสิ้น แต่อย่างไรก็ตามแป้ง ต้องถูกย่อยเป็นน้ำตาลเสียก่อน โปรตีนต้องถูกย่อยจนได้กรดอะมิโนและถูกดึงหมู่อะมิโน ออกไป ไขมันนั้นเมื่อถูกย่อยจะได้เป็นกรดไขมันกับกลีเซอรอล กรดไขมันต้องถูกออกซิเดชัน จนได้แอซิติล โคเอ และกลีเซอรอลต้องเปลี่ยนแปลงไปเป็นแอซีตาลดีไฮด์ จากนั้นจึงเข้าสู่ วิถีไกลโคลิซีสและวัฏจักรเครปส์ตามจุดต่างๆ |
||
แป้งในรูปของไกลโคเจนและแป้งในพืชรวมทั้งน้ำตาลอื่นๆ
สามารถเปลี่ยนเป็นสาร ตัวกลางต่างๆ ในวิถีไกลโคลิซีสได้ ส่วนโปรตีนที่ถูกย่อยจนเป็นกรดอะมิโน เซลล์จะนำไปใช้ ในการสร้างโปรตีนชนิดอื่นๆ ที่เซลล์ต้องการ แต่ถ้ามีมากจะถูกเปลี่ยนเป็นสารที่สามารถ เข้าไปในวิถีไกลโคลิซีสและเครปส์ แต่ทั้งนี้ต้องมีการเอาหมู่แอมโมเนีย (NH3) ออกไป เสียก่อน กรดอะมิโนบางชนิดสามารถเปลี่ยนเป็นไพรูเวตได้ บางชนิดเปลี่ยนเป็นแอซิติลโคเอ บางชนิดเปลี่ยนเป็นสารตัวกลางอื่นๆ เช่น ออกซาโลแอซีเตต ไขมันเมื่อถูกย่อยเป็นกรดไขมัน กับกลีเซอรอลแล้ว กลีเซอรอลจะเปลี่ยนแปลงไปเป็นกลีเซอรอลดีไฮด์-3-ฟอสเฟตเพื่อเข้าสู่ วิถีไกลโคลิซีส ส่วนกรดไขมันจะถูกออกซิไดส์เป็นแอซีติล โคเอเพื่อเข้าวัฏจักรเครบส์ได้โดยตรง |
||
รูปที่ 7.9 กระบวนการสลายสารอาหารต่างๆ |
||
|
||
นอกจากพลังงานแล้ว
สิ่งมีชีวิตยังต้องการสารชีวโมเลกุลอื่น ทั้งที่เป็นสารโมเลกุล ใหญ่และที่เป็นสารโมเลกุลเล็กที่จำเป็นสำหรับเซลล์อีกด้วย โมเลกุลบางชนิดที่ได้จาก การย่อยอาหารอาจนำไปใช้ได้ทันที เช่น กรดอะมิโน ถูกนำไปสร้างโปรตีนชนิดที่เซลล์ ต้องการ หรือสารตัวกลางจากวิถีไกลโคลิซีสและวัฏจักรเครปส์อาจถูกเปลี่ยนแปลงไป เป็นกรดอะมิโนชนิดที่ร่างกายสังเคราะห์เองได้ กลูโคสอาจถูกนำกลับไปสร้างเป็นไพรูเวต หรือการสร้างกรดไขมันจากแอซิติล โคเอ กระบวนการเหล่านี้เป็นกระบวนการที่ต้องใช้ ATP ที่เกิดจากกระบวนการหายใจระดับเซลล์ทั้งสิ้น |
||