การแสดงภาพวิดีโอหรือภาพเคลื่อนไหว คือการเล่นภาพนิ่งหลายๆ ภาพต่อเนื่องกัน ขึ้นอยู่ว่าเราต้องการให้แสดงภาพจำนวนกี่ภาพต่อหนึ่งวินาที (Frame per second : FPS) เพื่อให้เห็นเป็นภาพวิดีโอหรือภาพเคลื่อนไหว แต่ก่อนระบบ NTSC หรือในระบบ DVD จะแสดงภาพในอัตราความเร็ว 30 ภาพต่อวินาที แต่ถ้าเป็นระบบโทรทัศน์ที่ออกอากาศในตอนนั้น จะเป็นระบบ “PAL” ซึ่งแสดงภาพเคลื่อนไหวในอัตรา 25 ภาพต่อวินาที ส่วนระบบฟิล์มภาพยนตร์ก็จะใช้อัตรา 24 ภาพต่อวินาที

การเล่นภาพต่อเนื่องนั้น อุปกรณ์ที่ทำการบันทึกจะมีขั้นตอนหนึ่งที่เรียกว่า “Scan” คือการกวาดสร้างสัญญาณภาพขึ้นบนอุปกรณ์โดยใช้ระบบ “เส้น”  คือการสร้างภาพจากเส้นในแนวนอนเรียงลงมาจากด้านบน เส้นเหล่านี้บอกความละเอียดของความคมชัดในภาพแต่ละระบบด้วย ยกตัวอย่างเช่นความละเอียด 1080x1920 ก็จะมีจำนวนเส้นในแนวนอนเท่ากับ 1080 เส้นนั่นเอง

ปัจจุบันเราอาจเห็นว่าค่าความละเอียดทำไมถึงมีอักษรต่อท้ายด้วยตัว "P" หรือตัว "i" เช่น 1080p , 1080i , 720p, 720i มันก็คือระบบการ Scan หรือสร้างภาพที่แตกต่างกันนั่นเอง

ตัว "i" ต่อท้าย (Interlaced Scan)

เป็นระบบการสแกนภาพแบบดั้งเดิมที่จะสร้างภาพต่อเนื่องแบบสลับเส้น โดยจะแบ่งเป็นเส้นคู่และเส้นคี่ เส้นคู่จะเป็นเฟรมแรกส่วนเส้นคี่จะเป็นเฟรมถัดไป การสร้างภาพก็คือสร้างจากเส้นที่ 1,3,5…จนถึงด้านล่าง แล้วก็กลับขึ้นมาสร้างเฟรมถัดไปที่ 2,4,6… ซึ่งเป็นเทคนิคที่ดูคล้ายกับการซ้อนภาพแต่ละเฟรมอย่างรวดเร็วเพื่อความต่อเนื่องในการแสดงภาพเคลื่อนไหวนั่นเอง

ตัว "P" ต่อท้าย (Progressive Scan)

เป็นระบบสแกนภาพให้จบแต่ละภาพในครั้งเดียว โดยการเรียงเส้นจากบนลงล่างให้จบทีละภาพคือ 1,2,3…จนถึงด้านล่างแล้วจึงสร้างภาพถัดไป ดังนั้นภาพที่ได้จึงมีความคมชัดและแสดงรายละเอียดได้ดีกว่า และไม่มีปัญหาการกระพริบของภาพ

เมื่อต้องการเปรียบเทียบระบบสองตัวนี้ แบบ Interlaced Scan นั้นจะก่อให้เกิดอาการเมื่อยล้าสายตาได้ง่าย ถึงแม้ว่าสายตาจะจับการเปลี่ยนแปลงไม่ทัน แต่มันก็มีการกระพริบถี่ๆ ด้วยความเร็วสูงที่ระบบประสาทตาสามารถรู้สึกได้ และส่งผลเสียต่อระบบการมองเห็นได้อยู่ดี แต่มีข้อดีในด้านการออกอากาศทางโทรทัศน์เพราะมันไม่ต้องใช้ระบบการประมวลผลที่สูงจึงทำให้ Bandwidth ที่ใช้ไม่ต้องสูงเหมือนแบบ Progressive Scan ที่แสดงภาพได้ดีกว่า แต่ต้องใช้ระบบการประมวลผลและความเร็วของอุปกรณ์ในระดับสูง และ Bandwidth ที่สูงกว่าเช่นเดียวกันด้วย แต่ดีต่อการดูผ่านจอทีวี

เอกสารอ้างอิง : 

Tony. Full HD 1080p กับ 1080i แตกต่างกันอย่างไร ? อย่างไหนดีกว่ากัน ?, บทความสำหรับมือใหม่ เลือกซื้อทีวี – เครื่องเสียงโฮมเธียเตอร์. LCD TV THAILAND. [ออนไลน์].   แหล่งที่มา: https://www.lcdtvthailand.com/topic_detail.php?id=554 ค้นเมื่อ 5 ต.ค. 2561.

ADMIN. “i” และ “p” ในคุณสมบัติของ VDO แบบ HD, เรื่องน่าสนใจ. Photography emagazine. [ออนไลน์].   แหล่งที่มา: https://goo.gl/6g263G. ค้นเมื่อ 5 5 ต.ค. 2561.

เรื่องโดย ธนายุทธ อังกิตานนท์ สถาบันนวัตกรรมการเรียนรู้ ม.มหิดล