บันทึกความเข้าใจ (Memorandum of Understanding หรือ MOU) เป็นรูปแบบการจัดทำหนังสือที่แสดงความประสงค์ของบุคคลหรือนิติบุคคลสองฝ่ายหรือมากกว่านั้น (2 or more parties) ที่จะทำความร่วมมือกันโดยเต็มใจที่จะปฏิบัติตามเงื่อนไขที่ระบุมีการวางแผนทำกิจกรรมร่วมกัน โดย MOU ไม่ถือว่าเป็นสัญญาผูกมัดและไม่มีผลในทางกฎหมาย (non-legally binding contract) เนื่องจากไม่มีสภาพบังคับ หากไม่ปฏิบัติตาม เป็นเพียงการแสดงเจตนาที่แน่วแน่ของผู้ลงนามว่าจะปฏิบัติตามเนื้อหาที่ระบุไว้ใน MOU ซึ่งปกติใช้สำหรับความตกลงที่มีขอบเขตจำกัด หรือมิได้มีลักษณะเป็นการถาวร หรือใช้เป็นหลักฐานยืนยันถึงการสนับสนุนการทำงานร่วมกัน การให้ความช่วยเหลือด้านทรัพยากร องค์ความรู้ และบุคลากรระหว่างหน่วยงาน เช่น สถาบันนวัตกรรมการเรียนรู้ทำบันทึกความเข้าใจกับสถาบันอุดมศึกษาต่างประเทศเพื่อแลกเปลี่ยนอาจารย์และนักศึกษา
*แต่อย่างไรก็ตาม ถ้าฝ่ายหนึ่งฝ่ายใดไม่ปฏิบัติตามข้อตกลงที่ให้ไว้ใน MOU (Breaches the agreement) และมีความเสียหายเกิดขึ้นจากการที่ไม่ปฏิบัติตามข้อตกลงนั้น สามารถนำบันทึก MOU นี้มาประกอบการพิจารณาคดีในชั้นศาลได้
บันทึกข้อตกลง (Memorandum of Agreement หรือ MOA) เป็นหนังสือสัญญา (contractual document) ซึ่งมีข้อตกลงที่มีรายละเอียดลักษณะกิจกรรมที่ชัดเจน มีการระบุหลักเกณฑ์ หน้าที่ (duties, rights) ข้อบังคับ (obligations) หรือวิธีการ ให้บุคคลที่เกี่ยวข้องต้องปฏิบัติตามหรือดำเนินการในเรื่องใดเรื่องหนึ่งตามที่ให้สัญญาหรือตกลงกันเอาไว้ โดย MOA มีสภาพบังคับตามกฎหมายและได้รับการคุ้มครองในทางกฎหมาย (legally binding contract) ให้ปฏิบัติตาม ดังนั้นหากฝ่ายใดประพฤติผิดสัญญาอีกฝ่ายก็สามารถฟ้องร้องดำเนินคดีตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ได้ มีความผิดทางกฎหมายฐานประพฤติผิดสัญญา ซึ่งโดยส่วนใหญ่แล้ว MOA มักจะเป็นการลงนามในเรื่องสำคัญและมีการกำหนดให้ทั้งสองฝ่ายต้องปฏิบัติตามระเบียบกฎหมาย เช่น การดำเนินงานความร่วมมือที่มีผลกระทบต่อการผูกพันทางงบประมาณของหน่วยงาน
- ชื่อที่กำหนดว่าเป็นบันทึกข้อตกลง ชื่อความร่วมมือ หรือหัวข้อความร่วมมือ
- รายละเอียดของคู่สัญญาแต่ละฝ่าย (Identification of parties) ประกอบด้วย
2.1 ชื่อคู่สัญญาความร่วมมือแต่ละฝ่าย คณะ/หน่วยงานมหาวิทยาลัย/สถาบัน (Name of Institutional collaborators)
2.2 ตราสัญลักษณ์ (Logo) ของคู่สัญญาแต่ละฝ่าย - วัตถุประสงค์ (Aim) อธิบายรายละเอียดของวัตถุประสงค์ในการจัดทำ
- ขอบเขตความร่วมมือและหน้าที่ความรับผิดชอบของทุกฝ่าย (Area of collaboration)
- การดำเนินการ (Implementation) อธิบายรายละเอียดการบริหารจัดการ การดำเนินกิจกรรมภายใต้ MOU/MOA พร้อมระบุหน้าที่รับผิดชอบของคู่สัญญาแต่ละฝ่าย รวมถึงกิจกรรมที่ตกลงกัน รูปแบบกิจกรรม การสนับสนุน ค่าใช้จ่ายกิจกรรม ระยะเวลา จำนวนของการแลกเปลี่ยน เป็นต้น
- การรักษาความลับ (ถ้ามี)
- การประชาสัมพันธ์และเผยแพร่ (ถ้ามี)
- ข้อกำหนดเกี่ยวกับทรัพย์สินทางปัญญา (Intellectual Property Provision)(ถ้ามี)
- ระยะเวลาที่มีผลต่อการบังคับใช้ MOU/MOA (Duration and termination of the Agreement)
9.1 อายุของ MOU ไม่ควรเกิน 5 ปี และ MOA อายุไม่ควรเกิน 3 ปี *กำหนดได้ตามความเหมาะสมกับสิ่งที่ตกลงร่วมมือกัน
9.2 กระบวนการตรวจสอบ MOU/MOA (MOU/MOA review process) - การบอกเลิกบันทึกข้อตกลง (ถ้ามี)
- การสิ้นสุดความร่วมมือบันทึกข้อตกลงก่อนบรรลุวัตถุประสงค์ (ถ้ามี)
- การเปลี่ยนแปลงแก้ไขบันทึกข้อตกลง (ถ้ามี)
- การบอกกล่าว (ถ้ามี)
- รายละเอียดผู้ประสานงาน(ถ้ามี)
- การรับรองอย่างเป็นทางการของคู่สัญญาแต่ละฝ่าย (Official endorsement by each Party) ลายเซ็นต์ของผู้มีอำนาจในการลงนามของแต่ละฝ่ายพร้อมการลงนามของพยานทุกฝ่าย
ทั้งนี้ ในบันทึกข้อตกลงดังกล่าวสามารถกำหนดรายละเอียดและหัวข้ออื่นเพิ่มเติมได้
-
สถาบันรับรองคุณภาพสถานพยาบาล (สรพ.). (2566) คู่มือการจัดทำข้อตกลงความร่วมมือด้านวิชาการกับองค์การหรือหน่วยงานอื่นทั้งในประเทศและต่างประเทศ. เข้าถึงได้จาก https://backend.ha.or.th/fileupload/DOCUMENT/00167/0f1395c2-2498-4562-a856-bf1df768ed17.pdf