การเลิกบุหรี่ ไม่ใช่เรื่องง่าย เนื่องจากสารนิโคตินในบุหรี่ ทำให้รู้สึกมีความสุขเมื่อสูบบุหรี่ และเมื่อใดที่อดบุหรี่ ร่างกายก็จะขาดสารนิโคติน จึงทำให้เกิดอาการกระสับกระส่าย ง่วงเหงาหาวนอน หรือหงุดหงิดง่าย ทำให้การเลิกบุหรี่ต้องล้มเหลวลง
เลิกบุหรี่ ไม่สำเร็จเพราะอะไร
สาหตุของการเลิกบุหรี่ไม่สำเร็จ โดยสรุปเกิดจากการผู้สูบบุหรี่ขาดแรงบันดาลใจ เป้าหมาย ความตั้งใจ พฤติกรรมความเคยชิน สิ่งแวดล้อม สถานที่ และไม่เห็นความสำคัญของการเลิกบุหรี่ นอกจากนี้ อาจเป็นผลจากความเชื่อผิดๆ เกี่ยวกับการเลิกบุหรี่ด้วย เช่น ความเชื่อที่ผิดว่า “เลิกบุหรี่…แล้วเสียชีวิต” ที่จริงแล้ว การเลิกบุหรี่ไม่ได้ส่งผลอันตรายต่อร่างกาย มีเพียงแค่อาการที่เกิดขึ้นหลังอดบุหรี่แบบเฉียบพลันเท่านั้น ไม่ว่าจะเป็นรู้สึกกระสับกระส่าย หงุดหงิดง่าย โดยอาการเหล่านี้จะคงอยู่ประมาณ 2 สัปดาห์แรก และจะค่อยๆ ทุเลาลง
สิ่งที่ทำให้ผู้ต้องการเลิกบุหรี่สามารถเลิกบุหรี่ได้สำเร็จ มีดังนี้
- การมีแรงจูงใจ เป็นพลังหรือแรงขับเคลื่อนที่สำคัญของการกระทำหรือพฤติกรรมที่ทำให้เกิดความกระตือรือร้นที่จะทำการให้สำเร็จ ซึ่งเมื่อมนุษย์เราอยากพบความสำเร็จในการเลิกบุหรี่ มักจะสร้างแรงจูงใจให้กับตัวเอง แต่เมื่อเวลาผ่านไป แรงจูงใจนั้นก็อาจจะลดต่ำลง ดังนั้น ผู้ที่ต้องการเลิกบุหรี่อาจจะเขียนแรงจูงใจติดไว้ในบ้าน ในรถ เพื่อให้รู้ว่าที่อยากเลิกบุหรี่นั้นเหราะอะไร เพื่อคอยเตือนใจเป็นระยะ
- ความพยายาม ทำให้บุคคลมีความมานะอดทนไม่ท้อถอย หรือละความพยายามง่าย ๆ อย่างไรก็ตาม อาจมีบางช่วงเวลาที่รู้สึกท้อ รู้สึกอยากสูบ ซึ่งหากเกิดความรู้สึกนั้น ให้กลับไปนึกถึงแรงจูงใจ เพื่อกระตุ้นให้ตัวเองกลับมาสู้อีกครั้ง และอาจจะจำเป็นที่ต้องหาตัวช่วยเพื่อลดความอยาก เช่น การดื่มน้ำเยอะๆ การใช้หมากฝรั่งเลิกบุหรี่ หรือทานผลไม้ที่มีรสเปรี้ยงที่เป็นตัวช่วยที่สามารถลดความอยากนิโคตินลงได้ พยายามเบี่ยงเบนตัวเองด้วยกิจกรรมทดแทน เช่น ไปออกกำลังกาย ช้อปปิ้ง ดูหนัง กินข้าวกับเพื่อน เพราะอย่างน้อยก็ช่วยดึงความสนใจให้เลิกคิดถึงบุหรี่ได้ชั่วคราว และหากพยายามอย่างเต็มที่แล้วแต่ไม่สำเร็จให้ปรึกษาแพทย์หรือ คลินิกเลิกบุหรี่ เพื่อรับการช่วยเหลือเพิ่มเติม
- การเปลี่ยนแปลง มีการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม พยายามแก้ไขทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในทางที่ดีขึ้น หลายครั้งที่การเลิกบุหรี่ไม่เป็นผล เพราะผู้ต้องการเลิกบุหรี่ยังวนเวียนอยู่กับสิ่งแวดล้อมเดิม ๆ ดังนั้น หากต้องการเลิกให้สำเร็จ ควรหลีกเลี่ยงการเข้าสังคมที่มีคนสูบบุหรี่ และอาจจะให้รางวัลเล็ก ๆ น้อย ๆ กับตัวเองบ้างหลังจากที่ลดบุหรี่ได้ซักระยะแล้ว โดยอาจจะให้รางวัลตัวเองด้วยการไปทานของอร่อยที่ชอบ หรือซื้อรองเท้าออกกำลังกายให้ตัวเองซักคู่ จะได้มีแรงสู้กับพันธกิจเลิกสูบบุหรี่ให้สำเร็จ
- บุคคลที่เป็นแรงบันดาลใจ เป็นบุคคลสำคัญในการช่วยกระตุ้นให้เกิดความสำเร็จ อาจเป็นครอบครัวหรือคนใกล้ชิด
อ้างอิง
