จุลสารนวัตกรรม ฉบับที่ 77 – สาระน่ารู้ : การเรียนรู้แบบ Active Learning ผ่านกิจกรรม STEM กับพัฒนาการด้าน Soft Skills ของเด็กในยุค Gen Z

        ในศตวรรษที่ 21 การเรียนรู้ไม่ได้จำกัดอยู่เพียงแค่ในห้องเรียน แต่ต้องเป็นการเรียนรู้ที่กระตุ้นให้ผู้เรียนลงมือปฏิบัติจริง และสามารถนำความรู้ไปประยุกต์ใช้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ หนึ่งในแนวทางที่ได้รับความนิยมคือ Active Learning ซึ่งเป็นกระบวนการเรียนรู้ที่ผู้เรียนมีส่วนร่วมโดยตรง ผ่านการคิดวิเคราะห์ การแก้ปัญหา และการทำงานร่วมกัน กิจกรรม STEM (Science, Technology, Engineering, and Mathematics) เป็นตัวอย่างที่ดีของแนวทางการเรียนรู้แบบนี้ โดยเฉพาะในยุคของเด็ก Gen Z ที่เติบโตขึ้นมาพร้อมกับเทคโนโลยี การใช้ Active Learning ผ่านกิจกรรม STEM ไม่เพียงช่วยเสริมสร้างทักษะทางวิชาการ แต่ยังช่วยพัฒนา Soft Skills ซึ่งเป็นทักษะที่จำเป็นสำหรับอนาคต

Active Learning และ STEM: เครื่องมือสำคัญของการศึกษาในยุคใหม่

        Active Learning เป็นแนวทางการเรียนรู้ที่กระตุ้นให้ผู้เรียนมีปฏิสัมพันธ์กับเนื้อหาและเพื่อนร่วมชั้น เช่น การแก้โจทย์ปัญหาผ่านสถานการณ์จริง (Problem-Based Learning) หรือการทำโครงงานวิทยาศาสตร์ การใช้ STEM เป็นส่วนหนึ่งของ Active Learning ทำให้เด็กได้ฝึกคิดวิเคราะห์ ทดลอง และพัฒนาแนวทางแก้ไขปัญหาอย่างเป็นระบบ

Soft Skills ที่พัฒนาได้จากการเรียนรู้แบบ Active Learning ผ่าน STEM

• การคิดวิเคราะห์และแก้ปัญหา (Critical Thinking & Problem-Solving) : การทำโครงงานวิทยาศาสตร์หรือออกแบบหุ่นยนต์ช่วยให้เด็กเรียนรู้การแก้ปัญหาตามหลักการ
• การทำงานเป็นทีม (Collaboration) : การทำงานเป็นกลุ่มช่วยให้เด็กเข้าใจการสื่อสารและการแบ่งหน้าที่
• การสื่อสาร (Communication) : การนำเสนอโครงงาน STEM ฝึกให้เด็กถ่ายทอดความคิดอย่างมีประสิทธิภาพ
• ความคิดสร้างสรรค์ (Creativity) : การออกแบบผลิตภัณฑ์หรือแอปพลิเคชันกระตุ้นให้เด็กคิดนอกกรอบ
• การปรับตัวและการเรียนรู้ด้วยตนเอง (Adaptability & Self-Learning) : การเรียนรู้จากการทดลองผิดพลาดช่วยให้เด็กปรับตัวและพัฒนาตนเองได้ดีขึ้น

        เพื่อให้ Active Learning ผ่านกิจกรรม STEM มีประสิทธิภาพมากขึ้น ควรส่งเสริมให้ครูและผู้จัดอบรมออกแบบกิจกรรมที่ส่งเสริม Soft Skills อย่างเป็นระบบ เช่น การใช้โจทย์ที่เชื่อมโยงกับชีวิตจริง และการใช้เทคโนโลยีมาประยุกต์ในกระบวนการเรียนรู้ หากมีการส่งเสริมอย่างเหมาะสม เด็ก Gen Z จะไม่เพียงแต่มีความรู้ทางวิชาการ แต่ยังมีทักษะชีวิตที่พร้อมรับมือกับความท้าทายของโลกอนาคตเพิ่มขึ้น รวมถึงการจัดกิจกรรม STEM นอกห้องเรียนก็เป็นอีกทางเลือกหนึ่งที่ช่วยกระตุ้นให้นักเรียนสนใจด้าน STEM และสร้างแรงจูงใจให้นักเรียนเรียนเกี่ยวกับ STEM ผ่านกิจกรรมแบบ Active Learning รวมทั้งช่วยพัฒนาทักษะที่จำเป็นสำหรับการเรียน STEM และยังสร้างแรงบันดาลใจและทัศนคติที่ดีเกี่ยวกับ STEM อีกด้วย

ที่มา
https://www.scimath.org/article-stem/item/9112-21
https://www.edtechbooks.com/th/articles/275106-soft-skills