จุลสารนวัตกรรม ฉบับที่ 77 – สาระน่ารู้ : การขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (Sustainable Development Goals: SDGs) ด้วยงานวิจัย

          ในยุคที่โลกกำลังเผชิญกับความท้าทายด้านสิ่งแวดล้อม เศรษฐกิจ และสังคม ความพยายามในการสร้างสมดุลและความยั่งยืนกลายเป็นเป้าหมายสำคัญของประชาคมโลก เป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (Sustainable Development Goals: SDGs) ซึ่งริเริ่มโดยองค์การสหประชาชาติในปี 2015 ได้กำหนดกรอบการดำเนินงานเพื่อสร้างอนาคตที่ยั่งยืนสำหรับทุกคน งานวิจัยเป็นเครื่องมือสำคัญที่สามารถสนับสนุนการบรรลุเป้าหมายเหล่านี้ได้อย่างเป็นรูปธรรม โดยการพัฒนาความรู้ นวัตกรรม และแนวทางที่ตอบสนองต่อปัญหาที่ซับซ้อนในระดับโลกและท้องถิ่น บทความนี้จะสำรวจบทบาทของงานวิจัยในการขับเคลื่อนเป้าหมาย SDGs ผ่านกรณีตัวอย่าง ความท้าทาย และแนวทางการพัฒนาเพื่อเสริมสร้างบทบาทของงานวิจัยในอนาคต

บทบาทของงานวิจัยในการขับเคลื่อน SDGs

1. สร้างความเข้าใจเชิงลึก งานวิจัยช่วยให้เราเข้าใจปัญหาเชิงระบบและความเชื่อมโยงระหว่างเป้าหมาย SDGs เช่น ความสัมพันธ์ระหว่างการขจัดความยากจน (SDG 1) และการลดความเหลื่อมล้ำ (SDG 10) หรือผลกระทบของการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (SDG 13) ต่อความมั่นคงทางอาหาร (SDG 2)
2. พัฒนานวัตกรรมและเทคโนโลยี การค้นคว้าและพัฒนาเทคโนโลยีใหม่ เช่น พลังงานหมุนเวียน เทคโนโลยีการเกษตรสมัยใหม่ และการจัดการทรัพยากรน้ำอย่างยั่งยืน มีบทบาทสำคัญในการบรรลุเป้าหมายที่เกี่ยวข้องกับการใช้พลังงานสะอาด (SDG 7) และการรักษาทรัพยากรธรรมชาติ (SDG 15)
3. สนับสนุนการตัดสินใจบนฐานข้อมูล ผลงานวิจัยที่เชื่อถือได้ช่วยให้ผู้กำหนดนโยบายสามารถตัดสินใจอย่างมีประสิทธิภาพ โดยพิจารณาจากข้อมูลเชิงประจักษ์ ตัวอย่างเช่น การวิจัยเกี่ยวกับคุณภาพน้ำและดินสามารถนำไปสู่การจัดทำนโยบายด้านการเกษตรและสิ่งแวดล้อมที่เหมาะสม
4. สร้างความร่วมมือข้ามพรมแดน งานวิจัยมักเกี่ยวข้องกับการทำงานร่วมกันระหว่างประเทศและสถาบันต่าง ๆ ซึ่งช่วยเสริมสร้างความร่วมมือระดับโลก (SDG 17) ตัวอย่างเช่น การวิจัยเกี่ยวกับโรคระบาดช่วยให้ประเทศต่าง ๆ สามารถรับมือกับความท้าทายด้านสาธารณสุขได้ดีขึ้น

ตัวอย่างงานวิจัยที่สนับสนุน SDGs

• SDG 3: สุขภาพและความเป็นอยู่ที่ดี งานวิจัยทางการแพทย์เกี่ยวกับวัคซีนและการรักษาโรค เช่น การพัฒนาวัคซีน COVID-19 เป็นตัวอย่างที่ชัดเจนของบทบาทงานวิจัยในการสนับสนุนเป้าหมายด้านสุขภาพ
• SDG 12: การผลิตและการบริโภคที่ยั่งยืน การศึกษาเกี่ยวกับเศรษฐกิจหมุนเวียน (Circular Economy) ช่วยลดปริมาณขยะและเพิ่มประสิทธิภาพการใช้ทรัพยากร
• SDG 13: การรับมือกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ การวิจัยเกี่ยวกับพลังงานสะอาด เช่น การพัฒนาเซลล์แสงอาทิตย์รุ่นใหม่ ช่วยลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก

ความท้าทายในการขับเคลื่อน SDGs ด้วยงานวิจัย

1. การขาดแคลนงบประมาณ งานวิจัยที่มุ่งเน้นเป้าหมาย SDGs มักต้องการการลงทุนระยะยาวและทรัพยากรที่มากพอ ซึ่งในหลายประเทศยังขาดแคลน
2. การสื่อสารผลการวิจัย การนำผลการวิจัยไปใช้ประโยชน์ยังคงเป็นปัญหา โดยเฉพาะเมื่อผลลัพธ์ไม่ถูกแปลงไปสู่รูปแบบที่ผู้กำหนดนโยบายหรือสาธารณชนสามารถเข้าใจได้ง่าย
3. ความร่วมมือระหว่างสาขาวิชา การวิจัยที่ครอบคลุมเป้าหมาย SDGs ต้องอาศัยการบูรณาการระหว่างสาขาวิชาต่าง ๆ ซึ่งในหลายกรณียังขาดการเชื่อมโยงที่เพียงพอ

แนวทางพัฒนาเพื่อเสริมสร้างบทบาทของงานวิจัย

1. ส่งเสริมการลงทุนในงานวิจัย รัฐบาลและภาคเอกชนควรสนับสนุนงบประมาณและทรัพยากรสำหรับงานวิจัยที่เกี่ยวข้องกับ SDGs อย่างต่อเนื่อง
2. สร้างแพลตฟอร์มความร่วมมือ การจัดตั้งเครือข่ายวิจัยระดับภูมิภาคและระดับโลกช่วยส่งเสริมการแลกเปลี่ยนความรู้และทรัพยากร
3. เพิ่มศักยภาพการสื่อสาร การพัฒนาเครื่องมือและช่องทางการสื่อสารที่มีประสิทธิภาพ ช่วยให้ผลการวิจัยเข้าถึงผู้ใช้งานได้ง่ายขึ้น

        ดังนั้น งานวิจัยเป็นหัวใจสำคัญในการขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน โดยช่วยสร้างองค์ความรู้ นวัตกรรม และแนวทางปฏิบัติที่สามารถตอบสนองต่อความท้าทายระดับโลกได้ การลงทุนและการส่งเสริมความร่วมมือในการวิจัยจึงเป็นสิ่งจำเป็น เพื่อให้ SDGs กลายเป็นความจริงและสร้างอนาคตที่ยั่งยืนสำหรับทุกคน

เอกสารอ้างอิง

1. United Nations. (2015). Transforming our world: The 2030 Agenda for Sustainable Development. Retrieved from https://sdgs.un.org/2030agenda
2. ภาสกร บุญคุ้ม และรัตนา ด้วยดี. (2566). การพัฒนาที่ยั่งยืน: การขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนด้วยงานวิจัย. วารสารวิชาการ ปขมท., 12(1), 165 – 176. แหล่งที่มา: https://www.council-uast.com/journal/journal-detail.php?id=38  สืบค้น ณ วันที่ 9 มกราคม 2568
3. มานะ สินธุวงษานนท์, นัฐยา บุญกองแสน และกชกร หวังเติมกลาง. (2566). การศึกษากับเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (SDGs). วารสารมณีเชษฐาราม, 5(6), 527-544. แหล่งที่มา:https://so07.tci-thaijo.org/index.php/JMCR/article/view/3355 สืบค้น ณ วันที่ 9 มกราคม 2568