จุลสารนวัตกรรม ฉบับที่ 64 – สาระน่ารู้

         ฉบับนี้ ผู้เขียนขอนำสาระน่ารู้มานำเสนอผ่านภาษาบาลี ซึ่งเป็นภาษาที่ใครต่อใครพากลัวกัน เรียกว่ามีแต่พระกับผีเท่านั้นที่จะไม่กลัวภาษาบาลี แต่ถ้าเป็นชาวบ้านทั่วไป พอได้ยินว่าภาษาบาลี ก็แทบจะหลบกันจ้าละหวั่น แต่ท่านทราบไหมว่าอะไรดี ๆ เกี่ยวกับชีวิตของคนเรานี้ สามารถหาคำตอบจากภาษาบาลีได้เลย ดังเช่นเรื่องที่จะกล่าวในวันนี้ คือ เรื่องความกลัว โดยภาษาบาลีระบุว่าคนเราจะสุขหรือทุกข์นั้นอาจมาจากความกลัวที่มีได้เหมือนกัน กลัวมากทุกข์มาก กลัวน้อยทุกข์น้อย ดังจะเห็นได้จากที่พระพุทธเจ้าสอนว่าคนเรากลัวหลายอย่าง แต่รวม ๆ แล้ว มีอยู่ 3 อย่างเท่านั้น คือ กลัวแก่ กลัวเจ็บ และกลัวตาย
        สำหรับความกลัวที่จะกล่าวในที่นี้คือความกลัวที่ผูกติดกับการมีจิตใจลำเอียง หมายความว่าคนเราเวลาคบกันหรือจะตัดสินเรื่องราวระหว่างกัน หากตนเองถูกทับถมด้วยความกลัวหรือภยาคติแล้ว ย่อมทำให้ตัดสินเรื่องราวต่าง ๆ ผิดพลาด ไม่ถูกต้อง และไม่ชอบธรรมได้ อีกนัยหนึ่ง การตัดสินที่ตั้งอยู่บนความกลัวคือกลัวเขาจะไม่รักหรือกลัวเขาจะรักตนเองน้อยลง ย่อมเป็นสาเหตุแห่งภยาคติหรือลำเอียงเพราะกลัวได้ แต่ในที่นี้ ก็อยากชวนท่านคิดว่าการคิดในลักษณะเช่นนี้ไม่ถูกต้องเสมอไป ด้วยความรักที่เขาจะมีต่อเราหรือเขาจะรักเราน้อยลงนั้นสามารถเกิดขึ้นได้เสมอ โดยไม่จำเป็นต้องเกี่ยวข้องกับความกลัวที่เรามีอยู่ก็ได้ ดังนั้น หากต้องการจะก้าวข้ามความกลัวที่เป็นสาเหตุให้ตนเองทำไม่ถูกต้องหรือไม่ชอบธรรมนั้น จำเป็นที่ตนเองจะต้องดำรงตนอยู่ในคุณธรรมจริยธรรมหรือระเบียบที่องค์กรประกาศไว้เท่านั้นจึงจะเป็นหลักประกันได้ โดยต้องไม่ให้ความกลัวมาบงการจิตใจได้ เรียกว่าต้องกล้าที่จะทำตามกฎอย่างไม่มีข้อแม้ แล้วความกล้าเพียงน้อยนิดในตนก็จะกลายเป็นปกตินิสัยและเป็นแบบอย่างให้คนอื่นในสังคมหรือองค์กรได้ ตรงกันข้าม หากจิตใจเต็มเปี่ยมด้วยความกลัว ตนเองก็จะกลายเป็นคนอ่อนแอ ไร้อุดมการณ์ และไม่เหลือจิตวิญญาณแห่งความดีงามเอาไว้ให้ภูมิใจ ดังนั้น ความกลัวและความกล้านี้ เราจึงควรที่จะบริหารจัดการให้ดี โดยให้กลัวความชั่วที่จะเกิดขึ้นในตนและให้ตนกล้าหาญที่จะทำความดีต่อเพื่อนร่วมโลก ก็จะเป็นความกลัวและความกล้าอย่างชาญฉลาดที่สุด