การเปลี่ยนแปลงจากสัตว์น้ำสู่สัตว์บก
การเกิดสัตว์บกกลุ่มแรกๆเริ่มขึ้นในปลายยุคดีโวเนียน
บรรพบุรุษของสัตว์บกมาจากปลาโลบฟิน (lobe-finned fish) ซึ่งเป็นปลากระดูกแข็งที่มีกระดูกและกล้ามเนื้อแผ่จากลำตัวเข้าไปในครีบ
ปลาเหล่านี้เป็นปลาน้ำจืดที่อาศัยอยู่ทั่วไปตามหนองบึง ปัญหาที่ต้องเผชิญเมื่อต้องขึ้นมาอาศัยอยู่บนบกคือ
สภาวะแห้งขาดน้ำ ดังนั้นสัตว์สะเทินน้ำสะเทินบกกลุ่มแรกๆจึงต้องมีเกล็ดคลุมตัวและเมื่อตัวแห้งมากๆก็จะลงไปในน้ำเพื่อเพิ่มความชุ่มชื้น
ในเรื่องการหายใจจากเดิมตอนเป็นสัตว์น้ำหายใจโดยใช้ออกซิเจนที่ละลายในน้ำผ่านทางเหงือก
เมื่อมาอยู่บนบกจึงต้องวิวัฒนาการโครงสร้างให้เหมาะกับการหายใจมาเป็นปอดโดยใช้ออกซิเจนในอากาศ
คาดว่าปอดของสัตว์บกวิวัฒนาการมาจากกระเพาะลมซึ่งสัตว์น้ำใช้ในการลอยตัวนั่นเอง
นอกจากนี้ระบบที่เกี่ยวข้องกับการหายใจที่จะต้องวิวัฒนาการไปพร้อมๆกันคือระบบไหลเวียนโลหิต
ดังนั้นจุดนี้จึงเป็นต้นกำเนิดของการวิวัฒนาการอวัยวะสูบฉีดโลหิตคือ
หัวใจ ขึ้นมา
ภาพปลาโลบฟิน
เปรียบเทียบกับสัตว์สะเทินน้ำสะเทินบกพวกแรกๆ
ซากดึกดำบรรพ์
Tiktaalik roseae มีอายุประมาณ 375 ล้านปี สมัยยุคดีโวเนียน
เป็นปลาน้ำตื้นขนาดใหญ่
ที่อยู่ในช่วงรอยต่อของสัตว์น้ำกับสัตว์บก เพราะพบลักษณะของครีบที่มีกระดูกอยู่ภายใน
|